Skuteczne
odchwaszczanie

Skuteczne odchwaszczanie

Sorgo jest uprawą wrażliwą na konkurencję ze strony chwastów we wczesnym okresie rozwoju. Skuteczne zwalczanie chwastów jest jednym z kluczowych elementów procesu uprawy. Najtrudniejsze jest zwalczanie letnich chwastów jednoliściennych.

Przede wszystkim sorgo powinniśmy wysiewać na czystą glebę, unikając pól silnie porośniętych jednoliściennymi należącymi do gatunków występujących w okresie letnim, a zwłaszcza prosem zwyczajnym lub sorgo Aleppo, w przypadku których nie ma skutecznych rozwiązań w zakresie zwalczania chemicznego.

Sorgo jest rośliną bardzo wymagającą w początkowym etapie uprawy i dlatego tak ważne jest, aby jego wschody przebiegały szybko i równomiernie, co ułatwia zwalczanie chwastów i ogranicza konkurencję między sorgiem a jednoliściennymi z gatunków występujących w okresie letnim. Należy zatem zadbać o prawidłowe przygotowanie podłoża przed siewem, aby zapewnić odpowiedni kontakt nasion z glebą, a zasiewy przeprowadzać, gdy gleba jest nagrzana (temperatura gleby powinna wynosić powyżej 12°C) z zachowaniem odpowiedniej głębokości siewu (3 do 4 cm), co ogranicza wrażliwość na herbicydy, w szczególności herbicydy zwalczające chwasty jednoliścienne i wnikające przez korzenie, stosowane na glebach filtracyjnych lub przed porą deszczową.

Jeżeli planowane jest wczesne odchwaszczanie mechaniczne (np. za pomocą brony wibracyjnej), preferowana jest głębokość od 4 do 5 cm, aby ograniczyć straty roślin.

Katalog dozwolonych środków

Rozporządzenie z dn. 26 marca 2014, opublikowane w Dzienniku Urzędowym dn. 30 marca 2014, mające na celu uproszczenie postępowań administracyjnych, określa zasady wdrożenia krajowego katalogu dopuszczonych środków fitofarmaceutycznych. W tym nowym katalogu od 1 kwietnia 2014 sorgo powiązane zostało z uprawą kukurydzy (uprawa referencyjna), tak samo jak proso, proso senegalskie, trawa miskant i proso rózgowate (w tym Switchgrass).  W związku z tym, jak wskazano w art. 3 powyższego rozporządzenia : « Decyzje o dopuszczeniu do obrotu i pozwoleniach dotyczących stosowania środków w uprawach „referencyjnych”, są ważne dla tych samych zastosowań w uprawach z nimi „powiązanych”»

Tak więc wszystkie herbicydy, które zostały dopuszczone do obrotu stosowane w kukurydzy, mogą być również wykorzystywane w sorgo, chyba że postanowiono inaczej. Nie wszystkie bowiem herbicydy, które są selektywne w uprawie kukurydzy, zachowują selektywność w uprawie sorgo, w związku czym mogą być wymagane specjalne warunki stosowania tych środków.

Sezon 2023

W sezonie 2023 grupa BASF zaleca maksymalną dawkę dmta-p wynoszącą 864 g/ha/rok, co miało już miejsce w przypadku sorga. W obszarach poboru wody, maksymalna zalecana dawka wynosi 1152 g/ha na 2 lata, przy dawce maksymalnej 864 g/ha/rok.

W przypadku  s-metolachloru dawka maksymalna jest ograniczona do  1000 g/ha/rok dla upraw jarych, w tym sorgo.  Ponadto 20-metrowa  strefa ochronna bez zabiegów z pasem trwałej zieleni o szerokości 5 metrów jest przewidziana w przypadku stosowania wszystkich środków zawierających s-metolachlor wzdłuż brzegów zbiorników lub cieków wodnych. Strefa ochronna może zostać zmniejszona do 5 metrów (w tym pas trwałej zieleni 5 metrów)  przy zastosowaniu dysz z kontrolą znoszenia, posiadających specjalną homologację (zgodnie z definicja w Biuletynie Urzędowym Ministerstwa Rolnictwa.

Ponadto stosowanie herbicydów zawierających s-metolachlor jest zabronione na wszystkich polach drenowanych w okresie odprowadzania wody.

S-metolachlor nie będzie mógł być sprzedawany od 20 października 2023. Będzie mógł być jednak nadal stosowany do 20 października 2024.

Bromoksymil również zniknął z listy środków stosowanych do zwalczania chwastów w związku z decyzją europejskich organów regulacyjnych.

Zrównoważone stosowanie s-metolachloru : dwie rekomendacje

– Nie stosować w obszarach poboru wody i strefach wrażliwych.

– Najlepiej działa przy wczesnych wschodach (z czym mamy do czynienia w przypadku sorga, ze względu na selektywność).

Są to zalecenia sformułowane przez firmy i nie są one obecnie prawnie wiążące. Jednakże zrównoważone zwalczanie chwastów, a w szczególności chwastów jednoliściennych z użyciem środków działających doglebowo, musi opierać się na dokładnym przemyśleniu wyboru środków i dawek, w jakich mają być one stosowane.

Różne strategie zwalczania chwastów i okresy zabiegów

Herbicydy, które można stosować w uprawie sorgo i ich pozycja.

Porady specjalisty dotyczące skutecznego zwalczania chwastów.

Wyzwania, zrównoważone podejście, przed i po wschodach, spulchnianie, selektywność- w zaledwie 3 minuty Sandrine Volan, inżynier Instytutu Roślin Arvalis, udziela praktycznych porad.

Ważnym jest, aby zabieg na chwasty jednoliścienne wykonać w trakcie wschodów i nie przekroczyć stadium 2-3 liści. Tego rodzaju zabieg można również stosować w celu zwalczania zwykłych chwastów dwuliściennych. Również w tym przypadku wilgotność powierzchni gleby w momencie wykonania zabiegu i w kolejnych dniach ma kluczowe znaczenie dla skutecznego zwalczania chwastów, szczególnie w przypadku herbicydów wnikających przez korzenie.

Wykonanie zabiegu w stadium 3 liści sorgo zapewnia odpowiednią selektywność środka wobec samej uprawy.

Jest to zabieg ukierunkowany głównie na rośliny dwuliścienne (jednoroczne lub wieloletnie) i wymagający grupowego usuwania chwastów, począwszy od fazy siewek do 4 liści w przypadku roślin jednorocznych.

Uprawa nadająca się do odchwaszczania mechanicznego

Odchwaszczanie mechaniczne może stanowić uzupełnienie zabiegów zwalczania chwastów i zapewnić nad nimi odpowiednią kontrolę. Można w tym celu wykorzystać bronę wibracyjną lub obrotową kilka dni po siewie (technika wykonywania zabiegu «na ślepo») wcześniej zadbawszy o to, aby wysiać na odpowiedniej głębokości (zaleca się 5 cm).

Jeden (lub więcej) zabiegów broną (z okopywaniem) można wykonać w stadium ok. 5-6 liści.