Relay cropping i sorgo

Czym jest relay-cropping ?

Relay-cropping (siew współrzędny) polega na wysiewie rośliny na polu, gdzie już wcześniej wysiano inną rośliną, której data zbioru przypada w innym terminie. Na przykład : jęczmień ozimy + sorgo. Jest to rozwiązanie różniące się zasadniczo od uprawy dwukrotnej, czyli gdy 2 rośliny są uprawiane jedna po drugiej na tym samym polu.

Relay-cropping niesie ze sobą różnego rodzaju korzyści (których nie uzyskamy w przypadku uprawy jedna po drugiej) :

  • Wydłużenie cyklu uprawy
  • Możliwość wcześniejszych zbiorów
  • Zmniejszenie wilgotności podczas zbioru
  • Zmniejszenie potrzeb nawadniania.

 

Chcąc uzyskać więcej informacji na ten temat, w  2018 instytut techniczny Arvalis przeprowadził badania porównawcze z udziałem sorgo : porównano 3 różne techniki uprawy : uprawa klasyczna (tylko sorgo), relay cropping (jęczmień + sorgo) i uprawa jedna po drugiej (jęczmień, a później sorgo).

Uprawa klasyczna :

Sorgo wysiano 9 maja w ilości 40 naison/m2, zachowując odstęp 58 cm.

Relay Cropping : 

W przeprowadzonym badaniu połączono jęczmień ozimy i sorgo. Uprawę jęczmienia ozimego rozpoczyna się w październiku lub w listopadzie, a z kolei sorgo wysiewane jest w jęczmień w maju. Siew jęczmienia wykonywany jest siewnikiem zbożowym, w którym naprzemiennie występują 2 rzędy zamknięte i 2 rzędy otwarte. W rezultacie gęstość wysiewu jęczmienia na polu, gdzie zastosowano technikę relay-cropping (150 nasion/m2) jest o połowę mniejsza niż na polu z tradycyjną techniką uprawy (300 nasion/m2). Technologia uprawy jęczmienia pozostaje niezmienna.

Wysiew jęczmienia siewnikiem, w którym naprzemiennie występują 2 rzędy otwarte i 2 rzędy zamknięte (zdjęcie zrobione 16/12/2017).

Sorgo zostało wysiane w jęczmień 9 maja przy użyciu siewnika jednoziarnowego ustawionego w taki sposób, aby przejazd odbywał się między rzędami jęczmienia. Gęstość siewu wynosiła 40 nasion/m2, a więc tyle samo, co w przypadku tradycyjnej uprawy sorgo.

 

Uprawy jedna po drugiej :

Sorgo w systemie uprawy jedna roślina po drugiej zostało zasiane 29 czerwca w ilości 40 nasion/ m2 po zbiorach jęczmienia. Była to odmiana wczesna.

Wyniki

Zdjęcia © T.Deschamps

W pierwszym roku doświadczenia, w zależności od techniki uprawy, uzyskano następujące plony :

Jęczmień :

  • Uprawa tradycyjna : 62,2 q/ha
  • Relay-cropping : 57,9 q/ha

Oznacza to spadek o zaledwie 5% w przypadku relay-cropping w stosunku do tradycyjnej uprawy jęczmienia. W pozostałych latach zaobserwowano spadek o 10 do 15%.

Sorgho : 

  • Uprawa tradycyjna : 93,3 q/ha, 18,3% wilgotności, zbiory w dn.18 października.
  • Relay-cropping : 56,4 q/ha, 20,9% wilgotności, zbiory w dn. 18 października.
  • Uprawa jedna po drugiej : 37,2 q/ha, 26,9% wilgotności, zbiór 31 października.

Ważne znaczenie ma fakt, że doświadczenie przeprowadzono na polu nawadnianym (nawadnianie jęczmienia w połowie maja), następnie pole było 5-krotnie nawadniane w okresie letnim (co dwa tygodnie od 2 lipca). W sumie dostarczono glebie 193 mm wody, gdyż zasoby wodne na tym polu były niewielkie i był to rok wyjątkowo suchy.

W takich warunkach sorgo uprawiane w systemie relay-cropping pozwala wyprodukować ponad dwukrotnie większy plon przy wilgotności 6%. Wynik ten jest obiecujący, ale musi zostać potwierdzony innymi doświadczeniami. 3 uprawy w ciągu 2 lat mogą stwarzać interesujące możliwości, ale kontrolowanie kosztów produkcji i poradzenie sobie z deficytem wody są w tym przypadku niezbędne.

Kilka koniecznych adaptacji : siew, zbiory

Siew :

Siewnik i ciągnik musiały zostać dostosowane do odpowiedniej szerokości, aby mogły przejechać między rzędami jęczmienia. Wystarczy przesunąć odpowiednie elementy na belkę i umieścić koła napędowe na zewnątrz w miejscu elementów siewnych.

Zbiory :

Pod urządzeniem tnącym kombajnu umieszczane są płozy (Flexxifinger), ktore mają sprawić, że sorgo położy się i nie zostanie skoszone podczas zbioru jęczmienia. Sorgo zgniecione przez koła podczas zbioru jęczmienia w tym roku miało niewielki wpływ na uzyskane wyniki.